Bilindiği üzere Coronavirüs (Covis-19) olarak bilinen bulaşıcı hastalık, dünya Sağlık Örgütü’nün 09.03.2020 tarihli raporuna göre 100’den fazla ülkede yüzbinlerce teyit edilmiş küresel vaka ile kayıtlara geçmiş ve Coronavirüs için 02.03.2020 tarihi itibari ile küresel risk seviyesi “yüksekten”, “çok yüksek” seviyesine çıkartılarak, Uluslararası Kamu Sağlığı Acil Durumu ilan edilmiştir. Küresel boyutta seyreden Coronavirüs salgınının Türkiye’de önemli ölçüde olumsuz etkilerinin görülmeye başlaması nedeniyle, salgının yayılma hızının yayılmasının yavaşlaması için 65 yaş üstü kişilere ve 20 yaş altındaki kişilere idare tarafından sokağa çıkma yasağı getirilmiştir. Devamında ise önlemler artırılması ve salgının yayılmasının minimum ölçüye indirilebilmesi amacıyla tüm vatandaşlar için, 30 büyükşehirde ve Zonguldak ilinde hafta sonları sokağa çıkma yasağı getirilmesi gündemdedir.

Yetkili makamlar tarafından getirilen sokağa çıkma yasağına rağmen yasak kapsamındaki kişilerin bu önleyici tedbiri ihlal ettiği görülmektedir. Bu yazımızda sokağa çıkma yasağını ihlal eden kişilerin Türk Borçlar Kanunu kapsamında haksız fiil sorumluluğu incelenecektir.

TBK’nın 49. Maddesinde haksız fiil sorumluluğu düzenlenmiştir. TBK’nın 49. Maddesinde; “ Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.” hükmü amirdir. Hükme göre haksız fiil sorumluluğundan bahsedebilmek için hukuka aykırı fiil, zarar, kusur ve illiyet bağının olması gerekmektedir.

Yetkili Makamlar tarafından getirilen sokağa çıkma yasağına uymayarak, başka bir kişiye covid-19 virüsünün bulaşmasına neden olan kişiler bakımından haksız fiil sorumluluğu doğmaktadır. İdare tarafından getirilen sokağa çıkma yasağı bir hukuk kuralıdır ve bu yasağa rağmen sokağa çıkan kişiler hukuk kuralını hiçe sayarak hukuka aykırı bir fiil işlemiş olurlar. Yasağa rağmen sokağa çıkan kişilerin, başka kişilere temas ederek veya başka bir yol ile  virüs bulaştırması nedeniyle o kişilere verdiği zarar da açıktır.

Yasağa rağmen dışarı çıkan ve virüs bulaştıran kişi; virüs taşıdığını bilmiyor olabilir. Ancak bu durum sorumluluktan kurtarmamaktadır. Çünkü enfekte olan kişinin,  virüs bulaştırdığı kişilere verdiği zarar arasında uygun illiyet bağı bulunmaktadır.

Haksız fiil sorumluluğunun dördüncü ve sonuncu unsuru ise kusurdur. Yasağa aykırı olarak sokağa çıkan kişi, meydana gelebilecek zararı öngörerek yasağı ihlal etmektedir. Bu doğrultuda başkalarına virüs bulaştıran kişinin kusurunun kast derecesinde kabul edilmesi gerekmektedir. Virüs bulaştıran kişi, her ne kadar meydana gelen zararı doğrudan istememiş olsa dahi, zararın gerçekleşmesi öngörmesi nedeniyle fiili kasten işlemiş sayılır.

Özetle;

Yetkili Makamlar tarafından getirilen sokağa çıkma yasağını ihlal ederek sokağa çıkan kişilerin; başkalarına virüs bulaştırması durumunda haksız fiil sorumluluğunun bulunduğunu söylemek münkündür. Bu doğrultuda sorumluluğun ispatlanabildiği ölçüde virüs bulaştıran kişi aleyhine tazminata hükmedilmesi de mümkündür.