Sokağa Çıkma Yasağı Kapsamında Kesilen İdari Para Cezalarının İptalinin Mümkün Olup/Olmadığı


Bilindiği üzere dünya genelinde birçok ülke gerek Korona Virüs (COVID-19) salgınının ülkelerinde yaratabileceği olumsuzluklara gerekse bu virüsün yayılmasına karşı önlemler almaktadır. Ülkemizde bu önlemler kapsamında alınan tedbirlerden bir tanesi de İç İşleri Bakanlığı tarafından yayınlanan genelge kapsamında Zonguldak ili ve 30 Büyükşehir sınırları içerisinde verilen sokağa çıkma yasağı kararıdır. Takip ettiğimiz veriler kadarı ile bu kapsamda idari/adli yaptırıma uğrayan vatandaşların sayısı oldukça fazladır. Sokağa çıkma yasağı kapsamında yasağa uymayan vatandaşlara 3.180-TL idari para cezası kesilmektedir. Ancak aşağıda açıklayacağımız nedenlerle genelge ile verilen ve en seyahat hakkı başta olmak üzere anayasa ile güvence altına alınan temel hak ve özgürlükleri kısıtlayan bu kararın Anayasaya aykırı olduğu ve buna bağlı olarak kesilen idari para cezalarının yapılacak başvuru üzerine iptal edilmesi gerektiği kanaatindeyiz. Şöyle ki;

Anayasa’nın 15. Maddesi ile Temel Hak ve Hürriyetlerin hangi hallerde kısıtlanabileceğine ilişkin düzenleme mevcuttur. Bu madde uyarınca, kişilerin temel hak ve hürriyetlerinin sınırlandırılması ancak “savaş, seferberlik veya olağanüstü hal” durumunda öngörülmüştür. Dolayısıyla günümüzde resmi olarak yapılmış “savaş, seferberlik veya olağanüstü hal” ilanı olmadığı gözetildiğinde Genelge ile verilen sokağa çıkma yasağı kararı Anayasa’nın 13. Maddesine aykırı olacaktır. Zira Anayasa Madde 13 uyarınca temel hak ve özgürlüklerin yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlandırılması mümkündür. Bu kapsamda İl İdare Kanunu ve Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’na dayanılarak “Genelge” ile sokağa çıkma yasağı ilan edilmesi Anayasaya aykırılık teşkil etmektedir.

Tüm bu açıklamalar doğrultusunda; sokağa çıkma yasağı kapsamında kendisine idarî para cezası kesilen vatandaşların bu para cezası kararlarına karşı, kararın tebliği veya tefhimi tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde, yetkili Sulh Ceza Hakimliği’ne başvurmaları halinde bu cezaların iptal edilmesi gerektiği kanaatindeyiz. Ancak 15 günlük sürenin geçirilmemesi gerektiğinin altını çizmek isteriz zira bu süre içerisinde başvuru yapılmamış ise söz konusu karar kesinleşecektir.