Akıl hastalığı sebebiyle boşanma davası Türk Medeni Kanunu’nun 165. Maddesinde düzenlenen özel bir boşanma sebebidir. Eşler evlilik birliğini tesis ederken hastalıkta sağlıkta, iyi günde kötü günde birbirlerine destek olmak için söz verdiklerinden dolayı kanun diğer hastalıkları özel boşanma olarak saymamıştır. Akıl hastalığının kanunda özel bir boşanma sebebi olarak düzenlenmesinin nedeni ise gelecek nesillerin ve çocukların üzerindeki etkileri dikkate alınmasıdır.

Akıl hastalığı sebebiyle boşanma davası açılabilmesi için birtakım şartların varlığı gereklidir.

AKIL HASTALIĞI NEDENİYLE BOŞANMA DAVASI ŞARTLARI

I. Eşlerden Birinin Akıl Hastası Olması

Halk dilinde akıl sağlığı, insanın düşünme, anlama, kara verme gibi yeteneklerinin azalması veya yok olmasına neden olan hastalıklardır. Bu kapsamda depresyon, anksiyete, panik atak gibi hastalıklarda akıl hastalığı olarak kabul edilmektedir. Türk hukukunda boşanma sebebi olarak kabul edilen akıl hastalığı ise hem tıp dünyası tarafından kabul edilmiş akıl hastalıkları kapsamında olması hem de evlilik birliğini sarsacak ve bu doğrultuda evliliği çekilmez hale getirecek nitelikte olması gerekmektedir.

II. Hastalığın İyileşmesinin İmkansız Olması

Akıl hastalığı sebebiyle boşanma davası açılabilmesi için hastalığın hiçbir şekilde tıp biliminin tüm imkanlarına rağmen hastalığın tedavisinin mümkün olmadığının tespiti ve bu tespitinde yetkili makamlarca belgelerle ispat edilmesi gerekmektedir. Tedavisi mümkün olmayan hastalıklar arasında şizofreni, paranoya ve bipolar bozukluk yer almaktadır. Akıl hastalığının iyileşme olanağının olup olmadığının tespiti akıl hastasın eşin son durumuna göre tayin edilmesi gerekmektedir. Ayrıca belirtmek gerekir ki; akıl hastalığının tam teşekküllü hastanelerden alınmış raporla tespit edilmesi gerekmektedir.

III. Ortak Hayatın Diğer Eş İçin Çekilmez Hale Gelmiş Olması 

Eşin akıl hastalığına sahip olması boşanma kararı verilebilmesi için yeterli değildir. Akıl hastalığı mutlak boşanma nedeni olmayıp nisbi boşanma nedenidir. Bu doğrultuda kişinin akıl hastası olması yeterli olmayıp aynı zamanda akıl hastalığı sebebiyle evliliğin diğer eş için çekilmez bir hal alması gerekmektedir. Çekilmezlik şartının ispatı davacı tarafa aittir. Bu çekilmezlik, akıl hastası olan kişinin sergilediği davranışlardan ve ani duygu değişimlerinden kaynaklanması gerekmektedir.

AKIL HASTALIĞI SEBİYLE BOŞANMA DAVASININ TARAFLARI

TMK uyarınca akıl hastalığı sebebiyle boşanma davasını açma hakkı, akıl hastalığı olmayan eşe verilmiştir. Davalı sıfatına ise akıl hastalığına sahip eştir. Akıl hastalığına sahip eş veya onun yasal temsilcisinin kendi akıl hastalığına dayanarak bu davayı açabilmesi mümkün değildir.

AKIL HASTALIĞI SEBEBİYLE BOŞANMA DAVASINDA MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT

Akıl hastası olan tarafın kusurundan bahsedilemeyeceği için, davacı tarafın maddî ve manevi tazminat talep etmesi hukuken mümkün değildir. Zira bir kimsenin kusurlu sayılabilmesi için ve meydana gelen zarardan sorumlu tutulabilmesi için ayırt etme gününe sahip olması gerekir.