Türk Medeni Kanunu’muza göre boşanma davası Çekişmeli ve Anlaşmalı olarak iki şekilde görülmektedir. Bu makalemizde “Anlaşmalı Boşanma Davası ve Sonuçlarını” hakkında açıklamalarda bulunacağız.
Anlaşmalı boşanma davası, Türk Medeni Kanunu’nun 166. Maddesinde yer almaktadır.
Anlaşmalı Boşanma Davasında; taraflar bir araya gelerek “Anlaşmalı Boşanma Protokolü” hazırlamaktadır. Bu Anlaşmalı Boşanma Protokolünde; boşanmanın mali sonuçları ve çocukların durumu yer almaktadır. Uygulamada Hâkim tarafların yapmış oldukları bu Protokole bağlı kalmadan tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde bulundurup anlaşmada gerekli gördüğü yerlere müdahale etmektedir. Hakim yapmış olduğu bu değişikliği taraflara bildirir ve taraflar bu değişikliği kabul ettikleri takdirde Anlaşmalı Boşanmaya karar verilmektedir. Buradaki amaç ise anlaşmalı boşanma davasının ruhuna aykırı hareket edilmemesi ve tarafların ortak bir yol bularak anlaşma sağlamasıdır.
ANLAŞMALI BOŞANMA DAVASI ŞARTLARI
1. Tarafların evlilik ilişkilerinin en az 1 yıl sürmüş olması
Buradaki Evlilik ilişkisinden amaç taraflar arasında yapılan resmi nikahtan itibaren en az bir yıllık bir sürenin geçmiş olmasıdır. Taraflar arasında imam nikahı, nişanlılık ya da birlikte yaşama gibi hallerde geçen süre 1 yıllık süreye dahil edilemez.
Diğer yandan, peki evlilikleri bir yıldan kısa süren ve anlaşmalı olarak boşanmaya karar veren taraflar anlaşmalı boşanma davası açabilirler mi? Evlilikleri bir yıldan kısa süren taraflar öncelikle boşanma davasını çekişmeli olarak açmaları gerekmektedir. Daha sonra çekişmeli açılan boşanma davasında taraflar bir anlaşma vardıklarını protokol hazırlayarak mahkemeye bildirdikleri takdirde çekişmeli boşanma davası anlaşmalı boşanma davasına dönüşmektedir.
2. Eşlerin mahkemeye beraber başvurmuş ya da bir eşin açtığı boşanma davasını diğer eşin kabul etmiş olması gerekir.
Taraflar bir araya gelip yukarıda değindiğimiz üzere bir Anlaşma Protokolü hazırlayıp ve bu protokole ilişkin de ortak bir dilekçe ile mahkemeye başvurup Anlaşmalı Boşanma Davasını açabilmektedir. Bunun yanı sıra taraflardan birinin kanuna uygun açmış olduğu anlaşmalı boşanma davasına diğer taraf hiç itiraz etmeyip tüm talepleri kabul etmesi sonucu hâkim anlaşmalı boşanmaya karar verecektir.
3. Tarafların hâkim huzurunda boşanma iradelerini açıklamaları gerekmektedir.
Tarafların boşanma iradelerini hâkim huzurunda bizzat açıklamaları gerekmektedir. Yani Anlaşmalı Boşanma Davası açıldıktan sonra duruşmaya taraflar bizzat gelmeli ve anlaşmaya vardıkları hususları sözlü olarak da söylemelerini kanun hükmetmiştir. Ayrıca tarafların avukatları tarafların yerine geçip duruşmada tarafları temsil edemez. Çünkü Boşanma, kişiye sıkı sıkıya bağlı bir hak olduğu için taraf avukatlarının tarafların yerine geçerek boşanma iradesini açıklamasını kanun kabul etmemektedir.
4. Hâkim, boşanmanın mali sonuçları ile çocukların durumu ile ilgili düzenlemeyi uygun bulması gerekir.
Tarafların, ortak hazırlamış ve hâkime sunmuş oldukları anlaşma şartlarında maddi-manevi tazminat, nafaka çocukların velayeti, çocuklar ile kişisel münasebet gibi hususların hâkim tarafından uygun bulunması gerekmektedir. Hâkim gerek görürse yukarıda belirttiğimiz üzere bu şartlarda değişikliğe gidebilmektedir.
Anlaşmalı boşanma davasında karar verildikten sonra tarafların sonradan anlaşmazlığa düşmesi halinde bir üst mahkemeye başvurma hakkının olup/olmadığı
Mahkemede Anlaşmalı boşanma kararı verildikten sonra, bu kararı iptal ettirmek isteyen taraflar bir üst kanun yoluna başvurmak istemelerin genelde hukuki yarar olmadığı kanaatine varılmaktadır. Bu ne demektir? Anlaşmalı Boşanma Davasında mahkeme zaten tarafların talepleri gibi karar vermiştir. Dolayısı ile tarafların ortak iradeleri olan bu kararın iptali için üst mahkemeye başvurmada hukuken bir yarar olmadığı kanaatine varılmaktadır. Ancak şöyle bir durum söz konusu ise; taraflardan birinin iradesine fesat karıştırılmış özellikle uygulamada sık görülen tehdit ile anlaşmalı boşanmaya zorlanmış ise bu durum ispat edilmeli ve anlaşma boşanma kararının bozulması için bir üst kanun yoluna başvurabilmektedir.
Makalemizde yer alan tüm bu hukuki süreçlerin yürütülmesi için hak kaybına uğramamak adına boşanma konusunda uzman bir avukattan danışmanlık almanızı tavsiye ederiz.